Robotla su kaçağı tespiti nedir? – Robot kullanımı
Temiz su tesisatlarındaki kaçakların nasıl bulunduğunu birçok kişi merak edebilir. Biz burada ayrıntısı ile bu konuyu ele alacağız. Günümüzde artık robotların kullanım alanı giderek artıyor. En basit tasarımlardan, en gelişmiş tasarımlara kadar belki de ilerleyen zamanlarda tüm işlerimizi robotlar yapıyor olacak. Gelelim robotla su kaçağı tespiti işleminin ne olduğuna!
Temiz su ve sıcak su tesisatlarında çeşitli nedenlerden dolayı kaçak oluşabilir. Temiz su tesisatlarında kötü işçilikten ve kaliteli malzeme kullanılmamasından kaynaklanan kaçak oluşumu, sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Sıcak su tesisatlarında da aynı nedenleri sayabiliriz, ancak sıcaklığın aşırı derecede olması da tesisatlara zarar veren unsurlardandır.
Bir diğer kaçak nedeni ise borular sağlam olsa bile, su kesintilerinden sonra sisteme verilen suyun basıncının fazla olmasıdır. Borunun taşıyacağından fazla basıncın sistem yoluyla bina içi tesisatlara ulaşması ile borular zarar görebilir.
Bilindiği üzere günümüzde artık demir ya da galvaniz borular, tesisat sistemlerinde kullanılmamaktadır. Bunun yerine yüksek basınca dayanabilen plastik esaslı borular tercih edilmektedir. Ancak her ne kadar bu borular yüksek basınca dayanabilse de, belirli bir limitleri vardır. Biz bu limiti, koç darbesi olarak adlandırabiliriz. Koç darbesi, suyun boruların yüzeylerine yaptığı basıncı ifade eder. Bar birimi olarak ifade edilen suyun basıncı ne kadar fazla ise, koç darbesi de o kadar fazladır.
Borunun çeperlerine aşırı basınç yapıldığında, boruda çatlamalar ve kırılmalar meydana gelir. Sızıntılarda bu durum uzun süre fark edilmeyebilir. Kaçaklarda ise borular patladığından dolayı, aşırı su taşması şeklinde kendisini gösterir ve bu durum kolaylıkla fark edilir.
Genel olarak en fazla su kaçağı, tesisatların birleşim yerlerinde meydana gelir. Su saatinin olduğu yerlerden başlayan su kaçakları, nadiren de olsa üst katlardaki borularda da görülebilir. Nedeni ise suyun ilk ulaştığı yerdeki boruların yüksek risk altında olmasıdır. Üst katlara çıkıldıkça basınç azalır ve boruların zarar görme ihtimali de azalır.
Robotla su kaçağı tespiti – Akustik kaçak tespiti
Robot diye tabir edilen cihazlar, günümüzde tesisat firmaları tarafından sıklıkla kullanılan gelişmiş cihazlardır. Akustik arıza tespit cihazı bunlardan bir tanesidir. Bu cihaz üç parçadan oluşur; gövde kısmı, kulaklık ve sensorların olduğu uç kısmı…
Temiz su tesisatlarında meydana gelen kaçakların tespitinde sıklıkla kullanılır. Ayrıca bu cihaz ile birlikte nemölçer cihazı da kullanılır. Nemölçer cihazı robotla su kaçağı tespiti işlemlerinde, akustik kaçak tespit cihazı ile birlikte kullanılır. Sensorların olduğu dikdörtgen şeklindeki kutunun ucunda bulunan aparat, kaçağın olması muhtemel yüzeyine tutulur ve buradaki sesler dinlenir. Seslerin dinlenmesinin tek başına bir anlamı yoktur. Cihazdan gelen seslerin sağlıklı bir şekilde yorumlanması da gereklidir.
Seslerin sağlıklı bir şekilde yorumlanması ise cihazı kullanan kişinin tecrübesine bağlıdır. Her ne kadar bu tür cihazların kullanımı için personele eğitim verilse de, asıl eğitim belirli bir zaman sonra elde edilen tecrübedir.
Termal kamera robotları ile su kaçak tespiti
Termal kameralar da su kaçaklarının tespitinde kullanılan cihazlardır. Bu cihazlar da robot olarak anılmaktadır. Ortamdaki ısı farklılıklarını hassas bir şekilde ölçen bu robotlar ile kaçak tespitini yapabilmek oldukça kolaydır. Ancak sıcak su tesisatlarında genelde sıklıkla kullanılır. Soğuk su tesisatlarında en çok kullanılan ve işe yarayan, akustik arıza tespit cihazıdır.
Elde taşınabilen termal kamera, arızanın olduğu muhtemel yerlerde gezdirilir. Buralardaki sıcak su borularını ve ısı değerlerini görüntüler. Genelde sağlıklı bir sıcak su tesisatı, cihazın ekranında kırmızı olarak görünür. Eğer herhangi bir kaçak durumu söz konusu ise ekranda bunu mavi renkle görebilmek mümkündür.
Kombi cihazlarına bağlı olan petek tesisatlarındaki kaçakları da bu cihazla tespit edebilmek mümkündür.
Robotla su kaçağı tespitinden sonra…
Buraya kadar anlattıklarımız, kaçak tespitinin nasıl yapıldığı ve hangi unsurların kaçağa neden olduğudur. Sağlıklı bir şekilde kaçak tespiti yapıldıktan sonra tamir işleminin yapılması oldukça kolaydır. Hatta diyebiliriz ki en kolay kısım, tamir kısmıdır.
Noktasal olarak kaçak tespiti yapıldığı için yalnızca sorunun olduğu yerdeki kısım sökülür ve kaçak olan boru değiştirilir. Genelde granit ve fayans gibi yüzeylerde değiştirme işlemi yapılır. Yani tak bir fayans ya da granitin sökülmesi ile tamir işlemi yapılabilmektedir.
Eğer kaçak tuğla duvar içerisinden geçen tesisatlarda meydana gelmişse, yalnızca kaçağın olduğu kısım kırılır ve yalnızca bu kısım tamir edilir. Tamir işlemi genelde sıva ve boya işlemi ile sınırlıdır. Eğer kaçak taban kısmında meydana gelmişse tamir işleminden sonra yapılacak işlem, taban elemanına göre değişir. Genelde taban kısmında borular, şap dediğimiz bir tür beton içerisinden geçerler. Eğer tabanda parke elemanı varsa parke sökülür ve şap kısmı da kırılarak, kaçağın olduğu borulara ulaşılır.
Küçük bir miktar şap betonu hazırlanarak, tesisat olan yer kapatılır. Aynı şekilde sökülen parke yerine tekrar yapıştırılır.
Kaçağın olduğu yer su saati ya da tesisat şaftı gibi alanlar ise herhangi bir kırım ya da söküm yapılmasına gerek yoktur. Yalnızca arızalı olan borunun değiştirilmesi yeterli olacaktır.